De geplande aanpassingen aan de naastgelegen A27 liggen daarom erg gevoelig bij omwonenden en andere liefhebbers van het landgoed. Ook tijdens de aanleg van de weg in de jaren 80 van de vorige eeuw is tegen de aantasting van het bos geprotesteerd. We zijn ons ervan bewust dat het landgoed zeer geliefd is in de omgeving en bereiden de aanpassingen van de A27 daarom voor met grote zorgvuldigheid.
Aanpassing A27 bij Amelisweerd
In het Tracébesluit aanpassing A27/A12 Ring Utrecht is voorzien dat de verdiepte A27 bij Amelisweerd aan beide zijden met 15 m wordt verbreed. Dit betekent dat aan de oostzijde van de A27, bij landgoed Amelisweerd 1,34 ha bos wordt gekapt. Dit is ongeveer 0,5 % van het totale oppervlak van het landgoed, circa 287 ha. U leest hier meer over in het Deelrapport natuur en de Oplegnotitie Mitigatie- en Compensatieplan. Beide documenten zijn onderdeel van het tracébesluit.
Bekijk de huidige (links) en toekomstige (rechts) situatie bij Amelisweerd op de digitale projectkaart. De rode lijn markeert de grens van het tracébesluit.
Natuurnetwerk Nederland
Landgoed Amelisweerd is onderdeel van het Natuurnetwerk Nederland. Daarom gelden er speciale regels als het gaat om compensatie van aangetaste natuur. Voor specifieke onderdelen van het Natuurnetwerk Nederland geldt een extra compensatieopgave, de zogeheten toeslagfactor. Voor de berekening van de toeslagfactor is onder meer de ontwikkelingstijd van de natuur, het voorkomen van bijzondere soorten en de (potentiële) natuurkwaliteit medebepalend. Voor Amelisweerd is deze toeslagfactor vastgesteld op 2,8. Dit betekent dat voor de aangetaste 1,34 ha in Amelisweerd er elders 5,09 ha natuur aan het Natuurnetwerk Nederland wordt toegevoegd. U leest hier meer over in het Mitigatie- en Compensatieplan.
In totaal verdwijnt voor de aanpassing van de A27/A12 Ring Utrecht 8,26 ha natuur van het Natuurnetwerk Nederland. We compenseren dit ruim boven de gebruikelijke norm, in totaal meer dan 33 ha nieuwe natuur. Meer informatie over compensatie vindt u in het themadossier natuurcompensatie.
Boscompensatie
Ook de westzijde van de A27 verbreden we met 15 m. Het bos aan deze zijde van de weg is geen onderdeel van het Natuurnetwerk Nederland. Compensatie van dit deel verloopt daarom via de gebruikelijke wet- en regelgeving voor boscompensatie. U leest hier meer over in het themadossier boscompensatie. Ook aan deze kant komt meer bos terug dan wordt gekapt.
Bomeninventarisatie
In 2013 heeft Bureau Copijn Boomspecialisten op verzoek van Rijkswaterstaat een inventarisatie gemaakt van het aantal bomen dat naar verwachting wordt gekapt binnen landgoed Amelisweerd. Uit deze inventarisatie bleek dat het gaat om in totaal circa 350 bomen in de bosstrook ten zuiden van de geluidswal. Hiervan hadden destijds ruim 100 bomen een stamdiameter groter dan 25 cm.
In 2021 is met regulier onderhoud in verband met de essentaksterfte een aantal bomen op deze locatie verwijderd. Dit gebeurde in verband met de veiligheid van recreanten en automobilisten.
Groene Verbinding
Over de A27 bij landgoed Amelisweerd komt een groene overkapping die de verbinding tussen de stad en het landgoed verbetert: de Groene Verbinding. Deze bijna 250 m lange overkapping is een van de meest in het oog springende maatregelen van de aanpassing van de A27/A12 Ring Utrecht. Op de kaarten is deze nog weergegeven als groen vlak: de precieze inrichting hiervan wordt gemaakt door de gemeente Utrecht. De Groene Verbinding is geen onderdeel van de natuurcompensatie en is daarmee goed voor 2 ha extra groen.
Bekijk de huidige (boven) en toekomstige (onder) situatie bij Amelisweerd op de digitale projectkaart. De exacte inrichting van de Groene Verbinding wordt uitgewerkt door de gemeente Utrecht.
Natuurvriendelijke oevers
Aan de zuidkant van landgoed Amelisweerd verbreden we in samenwerking met Hoogheemraadschap De Stichtse Rijnlanden de Kromme Rijn door flauw aflopende oevers te maken. Hierdoor ontstaat er meer ruimte voor het water en compenseren we waterberging die op andere plekken langs het tracé verdwijnt. Ook dragen de natuurvriendelijke oevers bij aan de ecologische kwaliteit van de Kromme Rijn.
Monitoring en onderzoek
Voor de aanpassing A27/A12 Ring Utrecht zijn actuele en betrouwbare gegevens van onder andere de grondwaterstand en de bodemgesteldheid en het aanwezige groen nodig. Rijkwaterstaat heeft de afgelopen jaren bij onderzoek gedaan naar de bodemkenmerken en bewortelingsdiepte van diverse bomen. Daarnaast monitoren we op diverse plekken de actuele grondwaterstand met peilbuizen en bodemvochtsensoren.
We monitoren vooraf intensief om de juiste maatregelen te bepalen waarmee negatieve effecten op het bosgebied (tijdens en na uitvoering van de werkzaamheden) worden voorkomen.
Ook tijdens en na de uitvoering van het werk aan de A27 blijven we de situatie monitoren. Meer informatie over de bouwmethode bij de verdiepte ligging en de beheersmaatregelen leest u in de factsheet Bouwmethode verbreding A27 (december 2020).